Mishima

Runaway Horses

Stel jou voor NP van Wyk Louw, of Breyten Breytenbach, voer 'n staatsgreep uit om die land oor te neem in die naam van skoonheid, kuns en tradisie.

So iets is werklik in Japan probeer, in 1970, deur hul grootste skrywer Yukio Mishima.

Mishima was reeds drie keer benoem vir die Nobelprys vir Letterkunde toe hy die bevelvoerder van 'n weermag kamp gevange neem en sy soldate probeer inspireer om die land vir die Japanese Keiser terug te neem.

Toe Keiser Hirohito - 25 jaar tevore - op 15 Augustus 1945 Japan se oorgawe oor die radio aankondig was dit die eerste keer dat gewone Japannese sy stem hoor.

In die dekade tevore het Japan 'n reusagtige ryk in Asië verower, so groot soos die hele Europa. Gewone Japannese het dit gedoen vir hul Keiser, wat letterlik God was - 'n skim wat bestaan het maar nooit gesien of gehoor is nie. 'n Eindelose stroom jong mans het tougestaan om hul lewe vir die Keiser op te offer.

In die laaste jaar van die oorlog was die skrif reeds aan die muur. Die Japanese regering het aangedui dat hul gereed is om oor te gee met net een voorwaarde - dat hul Keiser gespaar word.

Hierdie voorwaarde is verwerp deur die geallieerdes, wat beteken dat die voortsetting van die oorlog - insluitend die vernietiging van Tokyo, Hiroshima en Nagasaki - in werklikheid net ter wille van die Keiser was.

The Temple of the Golden Pavillion

Daar is 'n pragtige Russiese fliek - Die Son - wat gaan oor die ontmoeting tussen Hirohito en Generaal Douglas MacArthur van die Amerikaanse besettingsmag. MacArthur moes besluit wat om te doen met die verstrooide-professor Hirohito en het die mannetjie baie inskiklik gevind.

Die Japanese is toegelaat - na al die bloed wat gevloei het - om uiteindelik tog hul Keiser te hou. Hirohito is nooit gevra om te abdikeer nie en is nooit van enige oorlogsmisdade aangekla nie. Anders as sy trawante Hitler en Mussolini het hy in vrede tot die ryp ouderdom van 88 regeer, en sou op vele platforms saam met Koningin Elizabeth, Ronald Reagan en kie verskyn.

Net een klein dingetjie: hy moes sy Goddelikheid afsweer.

Daar is 'n mooi verbeelding in Die Son van hierdie oomblik: alleen in sy kamer sit Hirohito in 'n stoel, strek sy arms en bene uit en sê met 'n glimlag - "Dit is weg".

Vir Japanese soos Mishima was hierdie afswering 'n diepe verraad wat al die bloed van al die gestorwe soldate nietig gemaak het. Dit was die Keiser se verantwoordelikheid om die las van God-wees te dra. Dit het sin aan alles in Japan gegee. Hierdie "God is dood" oomblik het die sinvolheid van alles vernietig.

Kyoko's House

Mishima self was 'n enigma - diep tradisioneel maar wyd belese en bereis in die Weste. Hy was (in sy eie oë) 'n muis op skool wat deur ander kinders afgeknou is. As 'n grootmens het hy 'n obsessie met fisiese krag ontwikkel - hy was 'n gewigopteller totdat sy liggaam mooi en sterk genoeg na sy sin was.

Hy was heimlik gay en het 'n boek daaroor geskryf (Forbidden Colour), maar ook 'n familieman en fanaties konserwatief oor Japannese kultuur.

Hy het tydens die Tweede Wêreldoorlog begin skryf en Japan se voorste skrywer geword - a kamikazi for art - in sy woorde.

Maar hy het in twee wêrelde beweeg - woorde en dade - die pen en die swaard - vroulik en manlik. Sy droom was om hierdie wêrelde te verbind en te transendeer op een of ander manier - en hy het tot die slotsom gekom dat al die kontradiksies sal verdwyn in die oomblik van dood.

Na die mislukking van die "Mishima insident" in 1970 het hy rituele selfmoord gepleeg

Vyftien jaar na sy dood het Paul Schrader die film "Mishima" gemaak, wat sy lewe vergestalt saam met uittreksels uit drie van sy boeke. Dit is 'n uiters eksperimentele, maar lekker fliek.

In die segment oor die boek Runaway Horses, word 'n jong radikale student deur die polisie ondervra. Die student antwoord die pleidooie van "tone it down" met

-If purity is toned down it is no longer purity

-Total purity is not possible in this world

-Yes it is - if you turn your life into a line of poetry written with a splash of blood

-Calm down. Dying isn't everything, you know.

Ongeag Mishima se selfmoord het Keiser Hirohito die goeie lewe in God-se-stilte voortgesit, fanatici sien sterf in sy naam, sonder kommentaar. Anders as Mishima - die boom wat nie buig nie - was die Keiser uiters buigbaar na omstandighede.

Sy begrafnis in 1989 is bygewoon deur 200,000 mense, elke monarg wat jy aan kan dink, George HW Bush, Francois Mitterand en baie ander. Almal het gedink hy was wonderlik.

Onaangeraak, soos 'n God - 'n lewe sonder inhoud.